De spanningsafhankelijke weerstand 
(het algemeen gebruikte symbool voor Spanningsafhankelijke-weerstanden in schakelingen)
In de elektronica-wereld worden Spanningsafhankelijke-weerstanden ook wel Varistor genoemd.
Vaak zal in componentenlijsten de benaming Varistor gehanteerd worden.
Een spanningsafhankelijke weerstand, staat internationaal bekend als een Voltage Dependent Resistor afgekort VDR.
Dit is een weerstand waarvan de waarde varieert met de spanning die wordt aangelegd over de weerstand.
De benaming varistor is een samenvoeging van variable en resistor, niet te verwarren met een potentiometer of variabele weerstand, welke een mechanisch te veranderen waarde heeft.
Spanningsafhankelijke weerstanden worden onder meer gebruikt voor overspanningsbeveiliging.
Bij lage spanning over de spanningsafhankelijke weerstand is de weerstandswaarde zeer groot, bij hoge spanning neemt deze waarde zeer snel af.
Verloop van spanning en stroom in een spanningsafhankelijke weerstand
Een spanningsafhankelijke weerstand wordt steeds vaker toegepast voor het beveiligen van gevoelige elektronische apparatuur.
Dit component is in staat om in zeer korte tijd zeer veel elektrische energie te absorberen, waardoor gevaarlijke spanningspieken afgeleid worden.
Tijdens normaal bedrijf hebben ze een zeer hoge impedantie en verstoren ze de werking van de elektronica nauwelijks.
Ook de populaire overspanningsbeveiligers voor computer- en audio- en videoapparatuur bevatten enkele van deze weerstanden.
Vaste telefonie- en kabelaansluitingen worden ook standaard tegen bijvoorbeeld blikseminslag beschermd door varistors.
Bij een spanningsafhankelijke weerstand is het verband tussen de stroom door en de spanning over de weerstand niet lineair en voldoet niet aan de Wet van Ohm.
Voorbeeld van een veel gebruikte Schijf-varistor in dit geval de S14K160 (uitleg over codering volgt verder omlaag
Diverse formaten van genormaliseerde Schijf-varistoren.
Uitvoering van een Schijf-varistor– met korte aansluitdraden en een SMD-varistor uitvoering.
Uitvoering van een Varistor met axiaal-uitgevoerde aansluitdraden (voor liggende montage).
Uitvoering van een Blok varistor voor grote vermogens en/of zeer hoge spanningen.
De eigenschappen van een Spanningsafhankelijke-weerstand, VDR, of Varistor worden vast gelegd in een codering.
Die codering verschilt per fabrikant, met als overeenkomst dat veelal een afmeting/doorsnede, een spanningswaarde, en een tolerantie-waarde aangegeven worden.
Siemens Matsushita Components en EPCOS hanteren bijvoorbeeld onderstaande codering:
Uitleg aangaande bovenstaande codering van links naar rechts:
Soort Varistor:
De letters SIOV geeft aan dat het een Metal Oxide Varistor betreft.
De letters SHCV geeft aan dat het een High Capacitive Varistor betreft.
Uitvoering van de Varistor:
De letter S geeft aan dat het een Schijf-uitvoering betreft.
De letter B geeft aan dat het een Blok-uitvoering betreft.
De letter E geeft aan dat het een Erergie-blok-uitvoering betreft.
De letters CN geeft aan dat het een Chip (zonder omhulling)-uitvoering betreft.
De letters CU geeft aan dat het een Chip (met omhulling-uitvoering betreft.
De letters LS…QP geeft aan dat het een Schroef-uitvoering of Vierkante-uitvoering betreft.
De letters SR geeft aan dat het een Rechthoekige-uitvoering betreft.
De letters PD geeft aan dat het een Vermogen-uitvoering betreft.
De letters TFV geeft aan dat het een ThermoFuse-uitvoering betreft.
Diameter of breedte van schijf, vierkante, en rechthoekige Varistor-uitvoeringen
5 geeft aan 5 millimeter
7 geeft aan 7 millimeter
10 geeft aan 10 millimeter
14 geeft aan 14 millimeter
20 geeft aan 20 millimeter
22 geeft aan 22 millimeter
25 geeft aan 25 millimeter
Tolerantie van de werkspanning:
Letter K geeft aan 10% bij 1 milliAmpére stroom door varistor
Letter L geeft aan 15% bij 1 milliAmpére stroom door varistor
Letter M geeft aan 20% bij 1 milliAmpére stroom door varistor
Letter S geeft aan Speciale tolerantie
De maximaal toegestane Werkspanning (Wisselspanning)in Volt:
vanaf 4 VoltRMS tot en met 1100 VoltRMS
Verpakkings-uitvoering:
Indien deze voorzien zijn van tape, staat de letter G weergegeven en daarachter een cijfer 5
Dan worden de varistoren in stroken met 5 stuks naast elkaar, met tape over de aansluitdraden geleverd.
De krimp-stijl: (wijze hoe de aansluitdraden zijn geplaatst of ten opzichte van elkaar staan verschoven)
voor een exacte weergaven van de S, S2, S3, S4, en S5 stijlen raadpleeg specifieke datasheet van fabrikant.
Er kunnen nog EXTRA fabrikant specifieke coderingen gebruikt worden.
In geval van onduidelijkheid of twijfel, raadpleeg de DATASHEET van de fabrikant
Onderstaande voorbeeld codering, komt vaak in componentlijsten voor:
S10K25 Hierbij is S type schijf, 10 diameter in mm, K 10% tolerantie bij 1mA, en 25 maximale bedrijfsspanning in Volteff.
